Cykl dydaktyczny wykładów rozpoczyna powtórzenie podstawowych wiadomości z zakresu budowy i funkcjonowania układu immunologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem odporności komórkowej i humoralnej oraz roli cytokin w regulacji reakcji odpornościowych. Przedstawiane są mechanizmy odporności przeciwzakaźnej uwzględniającej reakcje obronne nieswoiste i swoiste w zakażeniach wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych oraz przy inwazjach pasożytniczych. Szczególnie istotne są informacje o budowie i funkcjonowaniu układu odpornościowego związanego z błonami śluzowymi i skórą. Omawiane są struktury tkanki limfatycznej błon śluzowych jelita (GALT) i charakterystyka odpowiedzi immunologicznej oraz porównanie z odpornością błon śluzowych układu oddechowego (BALT). Równocześnie przedstawione są mechanizmy obrony drobnoustrojów przed układem odpornościowym. Omawiane są zagadnienia dotyczące pierwotnych i wtórnych niedoborów immunologicznych, obejmujący: ciężkie złożone niedobory odporności dziedziczone autosomalnie recesywnie, ciężkie złożone niedobory odporności związane z chromosomem X, ciężkie złożone niedobory odporności związane z brakiem cząsteczek MHC klasy II, niedobory odporności z przewagą zaburzeń wytwarzania przeciwciał, niedobory związane z przewagą zaburzeń czynności limfocytów T oraz niedobory odporności z upośledzeniem odpowiedzi typu komórkowego i humoralnego. Równocześnie przedstawiane są najnowsze osiągnięcia dotyczące terapii genowej niedoborów odporności. Element wykładów stanowi także przedstawienie podstawowych danych z zakresu immunopatologii obejmujących zjawiska nadwrażliwości i alergii oraz zjawiska autoimmunologiczne, które nasilają się gwałtownie w klinice zwierząt i człowieka. Omawiane są zagadnienia dotyczące: tolerancji immunologicznej oraz zaburzeń stanu autotolerancji, nadwrażliwości a alergii, czynników warunkujących występowanie alergii, mechanizmów reakcji alergicznych, roli cytokin w procesach alergicznych oraz przebieg odpowiedzi immunologicznej na alergeny. Końcowym elementem tego cyklu wykładów jest przedstawienie najnowszych osiągnięć dotyczących immunoterapii zjawisk alergicznych oraz terapii chorób autoimmunologicznych. Kolejne wykłady dotyczą immunomodulacji, gdzie przedstawiane są najnowsze dane dotyczące możliwości stymulowania nieswoistych mechanizmów obronnych oraz swoistej odpowiedzi immunologicznej przez zastosowanie szczepionek. Przedstawiane są podstawowe grupy preparatów wykazujących działanie modulujące na komórkowe i humoralne mechanizmy obronne. Równocześnie omawiane są metody produkcji i rodzaje szczepionek oraz ich wpływ na nieswoistą i swoistą odpowiedz immunologiczną oraz protekcję przeciwzakaźną. Ważnym elementem poruszanych zagadnień z zakresu immunomodulacji są zjawiska immunosupresji, które odgrywają istotną rolę w reaktywności immunologicznej. Ponadto omawiane są zagadnienia dotyczące immunologii transplantacyjnej oraz immunologii nowotworów: odpowiedź układu odpornościowego na antygeny przeszczepu, mechanizmy odrzutu przeszczepu, czynniki immunologiczne wpływające na losy przeszczepionego narządu, podstawowe wiadomości dotyczące mechanizmów efektorowych odpowiedzi immunologicznej przeciw komórkom nowotworowym oraz mechanizmy immunologiczne ułatwiające rozwój nowotworu. Równocześnie omawiane są podstawowe metody immunoterapii nieswoistej i swoistej, ze szczególnym uwzględnieniem roli cytokin w terapii nowotworów.
Tematyka ćwiczeń obejmuje omówienie podstawowych metod stosowanych w ocenie swoistej i nieswoistej odporności komórkowej i humoralnej oraz interpretacja wyników badań. Prezentowane są następujące techniki badawcze: metody izolacji i identyfikacji komórek immunokompetentnych z krwi oraz narządów, metody określające aktywność metaboliczna komórek PMN i MN, metody określające aktywność fagocytarna komórek PMN i MN, określenie aktywności mieloperoksydazy w neutrofilach, metody określające aktywność limfocytów T na podstawie stopnia odpowiedzi proliferacyjnej na mitogen ConA i antygeny, metody określające aktywność limfocytów B na podstawie stopnia odpowiedzi proliferacyjnej na mitogen LPS i antygeny, metody określające subpopulacje limfocytów T (CD4; CD8), metody określające aktywność lizozymu i poziom gamma-globulin w surowicy, metody wykrywania białek ostrej fazy (CRP, ceruloplazmina) w surowicy, metody oznaczania liczby komórek produkujących przeciwciała (ELISPOT i inne), metody oznaczania swoistych przeciwciał (mikroaglutynacja, ELISA) oraz zastosowanie cytometrii przepływowej w immunologii klinicznej. Omawiane są również zagadnienia dotyczące niedoborów immunologicznych oraz konsekwencje kliniczne takich zjawisk jak immunosupresja. Przedstawiony jest podział niedoborów immunologicznych oraz szczegółowe omówienie objawów klinicznych i zmian w procesach odpornościowych. Szczególnie omawiane są zjawiska związane z pierwotnymi i wtórnymi niedoborami odporności. Dotyczy to szczególnie zespołu nabytego niedoboru odporności (AIDS) oraz innych wtórnych niedoborów odpornościowych wywołanych przez wirusy u zwierząt. Prezentowane są charakterystyczne objawy kliniczne oraz zaburzenia w mechanizmach odpornościowych. Równocześnie omawiane są metody chemioterapii, immunoterapii oraz terapii genowej stosowane przy pierwotnych i wtórnych niedoborach odporności. Ponadto poruszane są kwestie wykorzystania immunomodulacji w profilaktyce i terapii. Przedstawiane są możliwości stymulowanie nieswoistych mechanizmów obronnych oraz swoistej odpowiedzi immunologicznej na antygen szczepionkowy. Omawiane są mechanizmy działania naturalnych i syntetycznych immunostymulatorów oraz możliwości ich zastosowania w ochronie zdrowia zwierząt. Równocześnie prezentowane są metody oceny skuteczności szczepień przy zastosowaniu różnych rodzajów szczepionek. W końcowym etapie omawiane są możliwości stymulowania upośledzonej reaktywności immunologicznej powodowanej ksenobiotykami przez zastosowanie biopreparatów.
Kierownik Przedmiotu
dr hab. Roman Wójcik, prof.UWM
Copyright © 2011 Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Projekt i wykonanie: dot360.pl
